عنوان 120100 : رسومات عزاداری ماه محرم در کشورهای مختلف دنیا +عزاداري محرم در چهارگوشه ايران
رسومات عزاداری ماه محرم در کشورهای مختلف دنیا
سوگواری محرم عزاداریها و یادبودهایی است که به مناسبت شهادت مظلومانه امام حسین (ع) و یارانش که در واقعه کربلا روی داد، انجام میشود. سوگواری برای امام حسین (ع) مختص ماه محرم نمیشود و در دیگر روزهای سال نیز با توجه به فرهنگ و رسم هر منطقه انجام میشود. سوگواری برای حسین بن علی و دیگر یارانش از روز نخست محرم الحرام آغاز و در ظهر عاشورا به اوج میرسد. در غروب و شامگاه عاشورا، این سوگواری تحت عنوان مراسم "شام غریبان" ادامه پیدا میکند. در روز ۱۲ محرم نیز مراسمی با نام «سوم امام حسین» انجام میشود. این نوع مراسمها در روز ۱۶ محرم با نام «هفتم امام حسین» و ۲۰ صفر با نام «اربعین» ادامه پیدا میکند. مراسم سوگواری سومین امام مسلمانان جهان از دیدگاه شیعیان اهمیت بسیاری دارد و انجام آن نوعی عبادت است. سوگواری محرم در کشورها و مناطق مختلف جهان به صورتهای گوناگون انجام میشود. علاوه بر شیعیان، این مراسم در میان غیرمسلمانان در ترینیداد و توباگو، جامائیکا، هند و ارمنیهای ایران برگزار می گردد. در همین زمینه در آستانه فرا رسیدن ماه محرم و نیز به منظور آشنایی با نحوه برگزاری متفاوت این مراسم آئینی و عبادی در مناطق مختلف جهان، گروه تولید "تازه" در این گزارش می کوشد به معرفی آئین های متفاوت عزاداری و سوگواری در ماه محرم در نزد ملل مختلف بپردازد.
لبنان:
مسلمانان لبنان ازگذشتههای دور با وجود حاکمیت مسیحیان و کنترل عزاداری از طرف حاکمان وقت، با تأثیرپذیری از ایران و عراق همواره به عزاداری میپردازختند؛ تداوم این عزاداریها باعث شد تا دولت مسیحی لبنان در سال 1973 میلادی روز عاشورا را برای اولین بار در تمامی نقاط لبنان و نهاد های دولتی، مؤسسه های ملی و بازار، تعطیل رسمی اعلام نماید. در بخش شيعه نشين اين كشور در جنوب، شیعیان به تشكيل دستههاي عزاداري حسيني ميپردازند و از كوچهها و خيابانها به سوي ميادين اصلي مناطق به راه افتاده، سينهزني و زنجير زني ميكنند. همچنین مساجد مناطق آزاد شدهي اين كشور، با پخش نوحههاي حسيني، براي مسلمانان مبارز اين منطقه، الهام بخش مقاومت و ايستادگي در برابر ظلم و ستم رژيم صهيونيستي هستند. در شب های محرم مردان و زنان لبناني، با خواندن زيارت عاشورا آغاز به عزاداري كرده و همراه با پرچمهاي سبز و سياه، با شكوه تمام به عزاداري ميپردازند.


ترکیه:
همه ساله در ترکیه به مناسبت سالگرد شهادت امام حسين (ع) مراسمي از سوي شيعيان جعفري این کشور برگزار مي گردد. در ساعات اوليه صبح هزاران نفر از شیعيان گردهم ميآيند و به عزاداري و زنجير زني ميپردازند و سپس نمايش تمثيلي حادثه كربلا را به صورت تئاتر اجرا ميكنند و طي مراسمي كه در ديگر اديان معمول نيست ياد و خاطرهي شهادت امام حسين( ع) را در اذهان زنده ميكنند. در این کشور شیعیان از اول تا دهم محرم لباس سياه بر تن نموده و در هیات های عزاداری با لباسهاي سياه مقابل همديگر ميايستند و شروع به سينهزني و زنجيرزني ميكنند. همچنین در برخی مناطق این کشور بسياري از شيعيان پيراهن سفيدي به روي لباس مشكي خود ميپوشند كه به معني كفن است و نيز نوارهاي پارچهاي سبز و قرمز رنگي بر پيشاني ميبندند.همچنین شیعیان ترکیه در این ایام غذایی به نام «افشون» درست، و بین مردم تقسیم میکنند. در عزاداری شهر استانبول، گروههایی از اهل سنت، به ویژه رجال دولتی برای هم دردی با شیعیان شرکت میکنند.



بحرین:
مراسم عاشورا و شهادت مظلومانهي حضرت ابي عبدالله الحسين( ع) و ياران باوفايش در بحرين شور و حال خاصي دارد، از ابتداي ماه محرم نماي حسينيههاي بحرين يكپارچه سياهپوش ميشود و شعارهاي عاشورايي و پرچمهاي سياه در خارج از محدودهي حسينيهها نيز نصب ميگردد. در اغلب حسينيهها به ويژه حسينيههاي شيعيان عرب بحريني، صبح و شب وعاظ به روضهخواني و مرثيه سرايي ميپردازند. روزها و شبهاي هفتم، هشتم، نهم و دهم محرم مراسم سينهزني و زنجيرزني برگزار ميشود و دستههاي عزاداري در كوچهها و خيابانها به صورت منظم به راه ميافتند. مراسم تعزيهخواني نيز هنوز در مناطقي از بحرين رواج دارد. همچنین پيشاپيش دستههاي سينهزني پرچمهاي سياه و شعارهاي عاشورا و بعضاً اسبهاي سياهپوش به صورت ذوالجناح امام به حركت در ميآيند. بعضي از دستههاي سينهزني به نواختن سنج و دمام اقدام ميكنند. اطعام عمومي و پخش شربت در اين چند روز به صورت گستردهاي صورت ميگيرد. حسينيههاي بحرين در تمام مدت دو ماه محرم و صفر داير هستند و مراسم عزاداري و روضهخواني برپا ميدارند. در بحرين براي حسينيه اصطلاح «حاتم » به كار برده ميشود و شيعيان تمام مراسم اجتماعي، اعياد مذهبي و حتي مراسم عروسي فرزندانشان را در حاتمها برگزار ميكنند.


شبه قاره هند:
مسلمانان شبه قاره هند نیز در این ماه به سوگ امام حسین(ع) و یارانش مینشینند: مردم پاکستان از دوازده قرن پیش مراسم سوگواری سردار شهیدان را برپا میکنند؛ با وجود اینکه در سال 1288 هجری شمسی مراسم عاشورا و اربعین از سوی استعمارگران انگلیس ممنوع اعلامشد و در سال1361 پلیس پاکستان استفاده از بلندگو را در حسینیهها و تکایای شیعیان را غیرمجاز اعلامکرد ولی هرگز موفقنشد روند این عزاداریها را متوقفکند؛ در این راستا وهابیون این کشور نیز هرساله با به خاک و خون کشیدن عزاداران سعیدارند جلو این مراسم را بهگیرند ولی با گذشت زمان این عزاداریها باعث غنای فرهنگ تشیع شده و خطبا، نویسندگان و شاعران فراوانی به برکت این عزاداریها پا به عرصه گذاشتهاند.

در کشور هند نیز هندوها و غیرمسلمانان با دیدن سوگواریها و نوحهسرایی و محافل حزن متأثرشده و با مسلمین همراهیمیکنند و حتی در بعضی شهرها و مناطق، هندوها ساختمانهایی ساخته و وقف امام حسین(ع) کرده و به تقلید از مسلمین نام آنها را حسینیه گذاشتهاند و در آنجا به سوگواری میپردازند؛ یکی از نقاط مشترک عزاداری پاکستان و هند شرکت مسلمانان اهل سنت در عزاداریهاست. نکته قابلتوجه اینکه در پاکستان اهل سنت نیز به عزاداری میپردازند؛ همچنین در شهرهای کراچی، حیدرآباد، کوتری، تخته و میرپورخاص از ایالت سند، روز عاشورا و اربعین حسینی غذاهای مختلفی چون حلیم درست میکنند و بین عموم تقسیم میکنند؛ این در حالی است که در شهر کوتری با 95 درصد جمعیت اهل تسنن، در ایام عزاداری امام حسین مجالس باشکوهی برپا میشود و مردم در روز عاشورا به سوی امام بارگاه حرکت میکنند. در شبه قاره در مجالس شیعیان هنگامی که عزاداری شروع میشود تمام شیعیان از خوردن و نوشیدن و سخن گفتن تا پایان مراسم خودداری میکنند و کسی که از این قانون تخلفکند، توبیخ میشود.

همچنین متاسفانه در برخی مناطق پاکستان و هندوستان شيعيان تحت تأثير بعضي از مراسم هندوها، با روشن كردن عود و آويختن حلقههاي گل به علم حضرت عباس (ع) و... دست به آتشسازي سنتي و همچنین قمه زنی می زنند. انها در روز عاشورا دستههاي عزا به حركت در ميآيند و پس از صدمه زدن بر بدن هاي خود به محل هايي كه كربلا نامگذاري شده است ميروند و در آنجا شمايل حضرت عباس را به خاك مي سپارند.



سنگال: نحوهي برگزاري مراسم عاشورا بين فرقههاي مذهبي با يكديگر تفاوت چنداني ندارند و تا اندازهاي با خرافات آميخته شدهاست. مراسم عاشورا در سنگال به شكل سنتي است. براي مثال در شب عاشورا مردم سنگال غذايي به نام "كوس كوس" كه غذايي است عربي به همراه گوشت گاو، صرف ميكنند. بعضيها عقيدهدارند كه بعد از غذا بايد بشقابها را روي سرگذاشت، سپس مراسمي مثل قاشقزني كه در زمان قديم در ايران مرسوم بوده است برپا ميكنند. زنان لباس مردان را ميپوشند و كودكان روي صورت خود پودر ميپاشند و در روز عاشورا كه در زبان محلي به "تنخريب" معروف است به رقص و آواز ميپردازند و از مردم كوچه و بازار تقاضاي عيدي ميكنند چون اين روز را روز اول سال و عيد مينامند. مرثيهخواني نيز در بين فرقههاي تيجانيه و قادريه تا اندازهاي رواج دارد و واقعه عاشورا را از طريق نوارهاي صوتي براي مردم تشريح ميكنند و مرثيهخوانان معروفي كه واقعه كربلا را به صورت نوار صوتي درآوردند ميتوان از اين افراد نام برد. روز عاشورا در سنگال تعطيل رسمي است. در سنگال حسينيه، هيئت و يا فاطميه وجود ندارد و مجالس سخنرانيهاي روز عاشورا در مساجد انجام ميشود.
کانادا:
مراسم مختلف مذهبي مربوط به محرم در كانادا و در شهرهاي مختلف هر ساله در روزهاي دههي آغازين ماه محرم و سوگواري حضرت سيدالشهداء (ع) برگزار ميگردد. هر گروه شيعه براساس آداب و سنن مرسوم مناسبتهاي مذهبي در كشور خويش به برگزاري مراسم مذهبي در كانادا نيز مبادرت ميورزد. البته شكل كلي و عمومي مراسمي كه به شيوهي مشترك ميان شيعيان با مليتهاي مختلف انجام ميگردد با توجه به مقتضيات محيط برخي ويژگيهاي خود را نيز دارند. برجستهترين ويژگي مراسم عزاداري مشترك در ميان جامعهي شيعيان كانادا برگزاري مجالس سخنراني است. محتواي اين سخنرانيها سعي بر اين دارد كه در اين محافل بيشتر به وجه تاريخي و علمي مسئله عاشورا و درسهاي تاريخي آن پرداختهشود. مراسم عاشورا در كانادا شيوهي مرسوم عزاداري شيعيان يعني سينهزني و نوحهخواني نيز انجام ميگيرد. البته اغلب اين مراسم سوگواري در مكانهاي سرپوشيده و مراكز تجمع شيعيان مانند حسينيههاي مختلف برگزار ميشود. در پايان مراسم نيز پرچمي را به ياد امام حسين (ع) در برابر شهرداري تورنتو به اهتزاز در ميآورند. يكي ديگر از ابتكارات اين كشور تهيه و نصب پوسترهايي در معرفي امام حسين (ع) و قيام عاشورا در وسايط نقليهي عمومي شهر تورنتو است.


اندونزی:
براي اولين بار، مردم مهاجر جنوب هند، ساختن "تابوک" را براي برگزاري مراسم محرم به مردم بومي منطقه «پيدي» در اندونزي آموزش دادند. تابوك يا همان تابوت، يك سازه چوبي است (شبيه حرم مبارك امام حسين(ع) كه با اوراق رنگارنگ تزئين ميشود و مردم این مناطق در تمام روز دهم محرم بر دوش گذاشته و در كوچه و بازار ميچرخانند و وقت غروب، در دريا مي اندازند. مراسم برگزاري محرم (تابوك) در پاريمان اندونزی، بعد از ديدار هلال محرم، از نيمه شب، با آوردن خاك پاك و تميز رودخانه شروع مي شود. افرادي كه براي آوردن خاك به رودخانه ميروند، لباس سپيد ميپوشند. اين خاك را در مكاني جمع ميكنند و روي آن پارچهي سپيد ميكشند و آن را "دارگاه" (يعني درگاه يا امام بارگاه) مي نامند. اين دارگاه سمبل مرقد امام حسين (ع) و چادر سياه روي آن، نشاني پاكيزگي، حيات، دليري و شهادت حضرت امام حسين (ع) در راه خداست. روز پنجم محرم، ساقه درخت موز را از باغ با يك ضربه شمشير تيز ميبرند كه سمبل بهادري و دليري و مهارت شمشير زني حضرت قاسم (ع) است.


فرو بردن تابوت در آب دريا نشان ميدهدكه برگزاري مراسم محرم به پايان رسيدهاست و روح حضرت امام حسين (ع) با براق آن حضرت به سوي آسمان پرواز خواهد كرد تا آنجا به حضور امام علي(ع) برسد و از آنجا به سوي بهشت عروج كند. تابوت آرام آرام در آب فرو مي رود و هنگامي كه تاريكي شب فرا ميرسد، سوگواران بر ميگردند و زير زبان ورد گونه ميخوانند: علي بدايا! علي بدايا!( يعني يا حضرت علي (ع) به داد برس) و يا حسين! يا حسين!
لبنان

مسلمانان لبنان از قبلهای دور با وجود حاکمیت مسیحیان و کنترل عزاداری از طرف حاکمان وقت، با تأثیرپذیری از ایران و عراق همچنان بە عزاداری میپردازند؛ تداوم این عزاداریها سببشد تا دولت مسیحی لبنان در سال ۱۳۹۳ هجری قمری برابر با۱۹۷۳ میلادی روز عاشورا را برائ اولینبار در تمامی نقاط لبنان و نهادهای دولتی، مؤسسههای ملی و بازار، تعطیل رسمی اعلام کند.
عزاداری مسلمانان لبنانی در سالهای اخیر آنچنان بە شیعیان قدرت داده که توانستند در مقابل ارتش اسرائیل بە خوبی مقاومت کرده و در حمله تابستان ۱۳۸۵این رژیم بە لبنان، اشغالگران قدس را مفتضحانه شکست دهند؛ این عزاداریها همچنین سبب احیاء حق شیعه در مجلس و دولت لبنان شده است.
اردن
در اردن نیز شیعیان روز دهم ماه محرم طبق سنت دیرینه بە یاد امام حسین(ع) و یارانش، فقرا و مستمندان را اِطعام میکنند؛ در این روز اغلب مسلمانان اعم از شیعه و سنی فعالیتهای روزانه را تعطیل میکنند و با اقتدا بە امسلمه که با شنیدن خبر شهادت امام (ع) ازکار شستوشو دست کشیده بود آنان نیز از انجام امور اینچنین اجتناب میکنند؛ مسلمانان این کشور در شهر «موته» درکنار مزار شهید جعفرطیار بەصورت رسمی بە عزاداری میپردازند.

عربستان
عربستان از دیگر کشورهای اسلامی است که علیرغم سختگیریهای وهابیون در مناطقی چون الأحساء، قطیف، حضرموت، حجاز و مدینه یاد امام حسین(ع) احیاء میشود و مردم بە عزاداری میپردازند؛ در سالهای اخیر محدودیتها از طرف دولت عربستان کمترشده و گویا آزادی بیشتری جهت عزاداری اعطاشده است.
ترکمنستان
سوگواری در منطقه «ترکمستان» نیز بە قرن سوم هجری بازمیگردد، عدهای از خراسان بە این منطقه مهاجرتکردند و در اوایل قرن سوم در بخارا و خیوه ساکنشدند؛ در دوران قدرت کمونیستها مجالس عزاداری در منازل بەصورت پنهانی برگزارمیشد ولی بعد از فروپاشی شوروی سابق عزاداریها آزادانه صورت میگیرد.
همچنین در ترکمنستان، قزاقستان، آذربایجان و قفقاز مراسم سوگواری حسینی با شکوه تمام برگزارمیشود؛ در این مراسم اهل سنت نیز حضور گستردهای دارند.
محرم در شبهقاره هند
مسلمانان شبه قاره هند نیز در این ماه بە سوگ امام حسین(ع) و یارانش مینشینند: مردم پاکستان از دوازده قرن پیش مراسم سوگواری سردار شهیدان را برپا میکنند؛ با وجود این که در سال ۱۲۸۸ هجری شمسی مراسم عاشورا و اربعین از سوی استعمارگران انگلیس ممنوع اعلام شد و در سال۱۳۶۱ پلیس پاکستان با استفاده از بلندگو را در حسینیهها و تکایای شیعیان را غیرمجاز اعلام کرد ولی هرگز موفق نشد روند این عزاداریها را متوقف کند؛ در این جهت وهابیون این کشور نیز هرساله با بە خاک و خون کشیدن عزاداران سعیدارند جلو این مراسم را بگیرند ولی با گذشت وقت این عزاداریها سبب غنای فرهنگ تشیع شده و خطبا، نویسندگان و شاعران فراوانی بە برکت این عزاداریها پا بە عرصه گذاشتهاند.

غیرمسلمانان نیز بە عزای حسین مینشینند
در کشور هند نیز هندوها و غیرمسلمانان با دیدن سوگواریها و نوحهسرایی و محافل حزن متأثرشده و با مسلمین همراهیمیکنند و حتی در بعضی شهرها و مناطق، هندوها ساختمانهایی ساخته و وقف امام حسین(ع) کرده و بە تقلید از مسلمین نام آنها را حسینیه گذاشتهاند و در آنجا بە سوگواری میپردازند؛ یکی از نقاط مشترک عزاداری پاکستان و هند شرکت مسلمانان اهل سنت در عزاداریهاست. نکته قابلتوجه اینکه در پاکستان اهل سنت نیز بە عزاداری میپردازند؛ همچنین در شهرهای کراچی، حیدرآباد، کوتری، تخته و میرپورخاص از ایالت سند، روز عاشورا و اربعین حسینی غذاهای مختلفی چون حلیم درست میکنند و بین عموم تقسیم میکنند؛ این در حالی است که در شهر کوتری با ۹۵ درصد جمعیت اهل تسنن، در ایام عزاداری امام حسین مجالس باشکوهی برپا میشود و مردم در روز عاشورا بە سوی امام بارگاه حرکت میکنند.

در مجالس شیعیان هنگامی که عزاداری آغاز میشود تمام شیعیان از خوردن و نوشیدن و سخن گفتن تا پایان مراسم اجتناب میکنند و کسی که از این قانون تخلفکند، توبیخ میشود.
در سه کشور لکنهو، بنگال و بنارس که از کشورهای غیراسلامی می باشند مسلمانان و دوستداران اهلبیت(ع) در ایام سوگواری محرم، خوردن و آشامیدن را بە حداقل میرسانند و در مجالس سوگواری بە هیچ وجه نمیخندند و شوخی نمیکنند.
همچنین در حیدرآباد دکن مسلمانان و هندوهای غیر مسلمان در ایام محرم عزاداری میکنند و بزرگان و عزیزان قوم دست و پای خود را با زنجیرهای آهنی بسته و چند نفر از خدمتگزاران خود را میگمارند که سر این زنجیرها را بگیرند و آنان را مانند اسیران «به یاد اهلبیت امام حسین(ع)» بە مجلس عزای امام حسین بکشانند.
محرم در جنوب شرق آسیا
در بخشهایی از جنوب شرقی آسیا نیز مسلمانان هر ساله بە سوگواری میپردازند؛ یکی از این کشورها اندونزی است که مردم آن در ماههای محرم و صفر از جشن عروسی و ازدواج اجتناب میکنند و معتقدند که ازدواج در این دو ماه نحس و سبب زیان است.
در جزیره سوماترای اندونزی بە عزای حسینی «تابوت»، در جاوه ماه محرم «سورا=عاشورا»، در آچه «ماه حسن و حسین» و در غرب سوماترا مردم پادانگ آن را ماه«تابوئیک» مینامند؛ در «پاریمان» در روز هفتم محرم نمادی از دست امام حسین(ع) که در گلدانی نهادهشده در معابر و خیابانها گرداندهمیشود و مردم بە یاد وقایع جانسوز کربلا اشک میریزند و صبح روز نهم محرم عمامهای سفیدرنگ که «توربان»نامیده میشود بە نشانه عمامه امام حسین(ع) تهیهشده و در مراسمی خاطراتی از فداکاریهای سرور شهیدان بیانمیشود.
سنگال
نحوهی برگزاری مراسم عاشورا بین فرقههای مذهبی با یکدیگر تفاوت چندانی ندارند و تا اندازهای با خرافات آمیخته شدهاست. مراسم عاشورا در سنگال بە شکل سنتی است. برای مثال در شب عاشورا مردم سنگال غذایی بە نام “کوس کوس” که غذایی است عربی بە همراه گوشت گاو، صرف میکنند. بعضیها عقیدهدارند که بعد از غذا باید بشقابها را روی سرگذاشت، سپس مراسمی مثل قاشقزنی که در وقت قدیم در ایران مرسوم بوده است برپا میکنند.
زنان لباس مردان را میپوشند و کودکان روی صورت خود پودر میپاشند و در روز عاشورا که در زبان محلی بە “تنخریب” معروف است بە رقص و آواز میپردازند و از مردم کوچه و بازار تقاضای عیدی میکنند چون این روز را روز اول سال و عید مینامند. مرثیهخوانی نیز در بین فرقههای تیجانیه و قادریه تا اندازهای رواج دارد و واقعه عاشورا را از طریق نوارهای صوتی برای مردم تشریح میکنند و مرثیهخوانان معروفی که واقعه کربلا را بە صورت نوار صوتی درآوردند میتوان از این اشخاص نام برد. روز عاشورا در سنگال تعطیل رسمی است. در سنگال حسینیه، هیئت و یا فاطمیه وجود ندارد و مجالس سخنرانیهای روز عاشورا در مساجد انجام میشود.
عزاداری در تایلند بە بیش از ۴۰۰ سال میرسد
تایلند نیز از جمله کشورهایی است که مراسم عزاداری حسینی در آن بە وقتهای بسیار دور یعنی حدود چهارصد سال پیش بازمیگردد؛ شیعیان «بانکوک» حدود دو هزارنفر است که در دهه محرم بە عزاداری میپردازند؛ عزاداری در این کشور از سال۱۹۰۸ توسط «سید مازندرانی» بەصورت رسمی در آمد.
تاثیر فرهنگ عاشورا در کشورهای آفریقایی
یکی از مهمترین و بزرگترین کشورهای اسلامی آفریقا الجزایر است؛ روز دهم محرم در این کشور تعطیل رسمی است؛ استقلال الجزایر از استعمار فرانسه در سال۱۳۴۶ قیام شیخ عبدالقادر همراه پدرش محیالدین حسنی نمونههایی از تأثیرات فرهنگ عاشورا در این سرزمین است.

تونس از دیگر کشورهای آفریقایی است که مراسم ماه محرم در این کشور از ارزش خاصی برخوردار است؛ از وقت تسلط فاطمیان بر این کشور مذهب تشیع و سنتهای آن از جمله مراسم سوگواری ایام عاشورا جزء آیینهای اجتماعی مردم قرارگرفت؛ عاشورا تا چندی پیش جزء تعطیلات رسمی این کشور بود ولی اکنون اینگونه نیست؛ مردم تونس در عزاداریها از خوردن غذاهای رنگین اجتنابمیکنند و صبح عاشورا بە مزار اموات سرمیزنند.

آوازه امام حسین(ع) خاور دور را نیز در نوردیده است
چین از کشورهایی است که شیعیان بومی، ایرانی و پاکستانی حضور فعالی دربرپایی عزاداری و سوگواری دارند و بیشتر این عزاداریها نیز درپکن برگزارمیشود.

رسوخ فرهنگ عاشورا در قلب تمدن مادیگرای غرب
انگلیس
یکی از کشورهای اروپایی که مسلمانان در آنجا حضور فعال دارند انگلستان است؛ مسلمانان مقیم لندن و بعضی شهرهای دیگر در روز عاشورا دسته های عزاداری راه انداخته و با نوحهسرایی و سینهزنی یاد و خاطره شهیدان کربلا را زنده میکنند؛ در سالهای اخیر با توجه بە توسعه اسلام در انگلستان و حضور شیعیان مهاجر پاکستانی، ایرانی، هندی و افغانی در این کشور مراسم بسیار باشکوهی در دهه محرم برپا میشود.

قاره آمریکا
در سایه حضور دوستداران اهلبیتدر قاره آمریکا عزاداری ماه محرم بەصورت باشکوهی برگزار میشود؛ حدود صد سال است که در شهرهای مختلف آمریکا عزاداران بە سینهزنی و نوحهخوانی میپردازند، مسلمانان شهر«بورت» و«اسبانی» در آمریکای جنوبی هودج بزرگی از طلا و نقره با زیباترین نقش و نگار جهت عزاداری سیدالشهداء تهیه میکنند و آن را در روز عاشورا بە حرکت درمیآورند و در این مسیر بسیاری ازمسیحیان و هندوها بە مسلمانان ملحق میشوند و همه پشت سر آن هودج قرار میگیرند. در فرانسه، استرالیا و دیگر کشورهای جهان مراسم عزاداری توسط شیعیان مهاجر و مسلمانان بومی برگزار میشود و سال بە سال بر شکوه آن افزودهمیشود.
عاشورا در آلمان
هر ساله مراسم عاشورا در مرکز اسلامی هامبورگ با شرکت عده کثیری که شمار آنهابه دو هزار نفر میرسد برگزار میگردد. عده کثیری فقط بە عشق امام حسین(ع) و اهل بیت ، روز تاسوعا و عاشورا در مرکز اسلامی هامبورگ حاضر میشوند. در روزهای تاسوعا و عاشورا در مرکز اسلامی اغلب مراسم با سخنرانی و در آخر عزاداری و سینه زنی برگذار میگردد و کمتر بە خرافات آمیخته است. در این روزها مسلمانان شیعه از شهرهای اطراف نیز تا ۴۰۰ کیلومتری در این برنامهها شرکت میکنند و بعضی از آنها تا صبح در مسجد عزاداری میکنند.

قابل ذکر است که در روز عاشورای حسینی بعد از زیارت عاشورا و عزاداری، از جمعی در حدود دو هزار نفر پذیرایی بە عمل میآید که کلیه هزینه آن را تجار پرداخت میکنند در ضمن سالن مراجعات با پارچه های سیاه و اطلاعیه مربوط مزین میشود. در تمام مدت برنامههای سوگواری و قرآن بە صورت نوار پخش میشود.
بلژیک
آن دسته از شیعیان که در بلژیک دارای تشکیلات مذهبی شناخته شده می باشند اجمالاً بە شرح زیرند:
۱٫ شیعیان عرب که عمدتاً مراکشی ، الجزایری ، تونسی و می باشند
۲٫ شیعیان ترک
۳٫ شیعیان پاکستانی
۴٫ شیعیان عراقی

عاشورا در دانمارک:
شیعیان مقیم دانمارک از مهاجران کشورهای ایران ، عراق ، لبنان ، پاکستان و افغانستان می باشند که عمدتاً پس از سال ۱۹۷۴ مهاجرت کردهاند . در این حسینیهها هر ساله مراسم عاشورا و تاسوعا با قداست خاص خود و با نوحهخوانی و سینهزنی بە سبک معمول جمهوری اسلامی ایران برگزار میگردد.
پرتغال
همه ساله تاسوعا ، عاشورا و شام غریبان در محل « محمل شیعیان امام وقت (عج) در شهر آلمادا » واقع در نزدیکی لیسبون برگزار میشود در این مراسم پس از مداحی، سینه زنی ، نوحهخوانی و سخنرانی نماز جماعت برگزار میگردد و در پایان حاضران اطعام میشوند .
تعداد تقریبی شیعیان شرکت کننده در این مراسم هشتاد نفر است که حدود پنجاه نفر آنها مرد و سی نفر زن می باشند .
مراسم بە صورت سنتی و تاریخی برگزار میشود و آمیخته بە خرافات نیست .
کانادا:
مراسم مختلف مذهبی مربوط بە محرم در کانادا و در شهرهای مختلف هر ساله در روزهای دههی آغازین ماه محرم و سوگواری حضرت سیدالشهداء (ع) برگزار میگردد. هر گروه شیعه براساس آداب و سنن مرسوم مناسبتهای مذهبی در کشور خویش بە برگزاری مراسم مذهبی در کانادا نیز مبادرت میورزد. البته شکل کلی و عمومی مراسمی که بە شیوهی مشترک میان شیعیان با ملیتهای مختلف انجام میگردد با توجه بە مقتضیات محیط برخی ویژگیهای خود را نیز دارند.

برجستهترین ویژگی مراسم عزاداری مشترک در میان جامعهی شیعیان کانادا برگزاری مجالس سخنرانی است. محتوای این سخنرانیها سعی بر این دارد که در این محافل بیشتر بە وجه تاریخی و علمی مسئله عاشورا و درسهای تاریخی آن پرداختهشود. مراسم عاشورا در کانادا شیوهی مرسوم عزاداری شیعیان یعنی سینهزنی و نوحهخوانی نیز انجام میگیرد. البته اغلب این مراسم سوگواری در مکانهای سرپوشیده و مراکز تجمع شیعیان مانند حسینیههای مختلف برگزار میشود. در پایان مراسم نیز پرچمی را بە یاد امام حسین (ع) در برابر شهرداری تورنتو بە اهتزاز در میآورند. یکی دیگر از ابتکارات این کشور تهیه و نصب پوسترهایی در معرفی امام حسین (ع) و قیام عاشورا در وسایط نقلیهی عمومی شهر تورنتو است
**********************************************************************
عزاداري محرم در چهارگوشه ايران
|